Voor UNIZO is "toerisme" een volwaardig bevoegdheidsdomein, dat geen onderdeel is van bijvoorbeeld ‘cultuur’. In het toeristisch beleid komen zowel elementen van cultuur, sport, evenementen, ruimtelijke ordening, milieu als economie samen in een bevoegdheidsgebied met een eigen finaliteit. Dit vraagt een duidelijke bevoegdheidstoewijzing binnen het schepencollege, en om een eigen, specifieke beleidsnota ‘Toerisme’.

UNIZO pleit er voor om voor de toeristische productontwikkeling, kwaliteitszorg, communicatie en dienstverlening een voldoende en specifiek budget wordt voorzien.

In het kader van de toeristische uitbouw van de gemeente vraagt UNIZO met aandrang dat de lokale overheid ten volle haar eigen verantwoordelijkheid opneemt in de zorg voor het openbaar domein: huisstijl, aantrekkelijke aanleg, verzorging, netheid, uitrusting met infrastructuur en straatmeubilair, … dit alles moet een positieve bijdrage leveren aan het belevingsniveau van verblijver en bezoeker.

Uitermate belangrijke zorg dient hierbij besteed te worden aan de ‘voedingspunten’ van de gemeente: gemeentegrenzen, stationsomgeving, verkeersrotondes die verwijzen naar specifieke kenmerken van de gemeente of haar deelkernen moeten een verzorgde en informatieve meerwaarde hebben. ‘Informatief’ moet ook gezien worden in termen van vormgeving, beeldende verwijzing. Deze voedingspunten zijn in feite de eerste contactpunten, de onthaalpunten voor de bezoeker

Volgens UNIZO heeft de gemeente een belangrijke taak inzake bescherming en revalorisatie van het eigen gemeentelijk erfgoed. Dit kan zowel slaan op het bouwkundig erfgoed, als op natuurwaarden en kleine landschapselementen. Ook ten aanzien van erfgoed in particulier bezit blijft de gemeente geroepen een actieve partner te zijn om valorisatie inzake functies, eventuele ontsluiting, zorg en beheer te bewaken.

Voor UNIZO dient binnen de mobiliteitsaanpak, vanuit toeristisch oogpunt ruime aandacht te gaan naar de voorzieningen voor recreatief verplaatsen: fietspaden, wandelpaden, ruiterpaden, mountain-bike circuits, waterweg-verbindingen. Belangrijk is dat deze voorzieningen voldoende aansluiting maken met de commerciële kern(en) binnen de gemeente als verzorgde start-, rust- of eindpunten.

UNIZO dringt aan op een goed parkeerplan:

• Voldoende parking
• Goed gelegen en gespreid
• Gedifferentieerd naar kort- en langparkeren
• Een passende differentiatie in tarifiëring
• Waar wenselijk of waar nodig gedifferentieerd naar touringcars en mobil-homes
• Met een goede bewegwijzering van de parkings
• Goede bewegwijzering en informatie op de parkings van de toeristische bezienswaardigheden en het handelscentrum
• Goede voorzieningen inzake (en informatie over) overstapmogelijkheden naar andere transportmiddelen (openbaar vervoer, taxi’s, …)
• Aangename inrichting – zorg voor netheid
• Oog voor de kwaliteit van het looptraject tussen parkings en handelscentrum en toeristische bezienswaardigheden
• Voldoende toezicht op veiligheid en op handhaving parkeerreglementering
  

Verkoop, promotie, bekendmaking van streekproducten is belangrijk voor de beleving van het specifieke van onze streek en gemeente en legt een onmiddellijk verband tussen toerisme en de lokale economische activiteit. Voor UNIZO heeft de gemeente hierin een belangrijke rol te spelen – in samenspraak met de lokale ondernemers via begeleiding, stimulering, coördinatie en eventueel met de organisatie van een info- en verkooppunt over streekproducten in eigen diensten.

De gemeente zorgt voor goed opgeleide gidsen met oog voor de samenhang van cultuur én economische aspecten zoals recreatief winkelen of specifieke lokale ambachtelijke activiteiten. Gidsen gaan actief op zoek naar mogelijkheden voor begeleide bedrijfsbezoeken en zijn geschoold als bedrijfsgids.

Animatie verhoogt de belevingswaarde van een gemeente, van een centrum. Het is de taak van de lokale overheid om het animatie-aanbod van de diverse actoren op elkaar af te stemmen, te begeleiden naar het gewenste kwaliteitsniveau, te coördineren.

Op eigen kracht kan de gemeente het initiatief nemen tot aanvullende animatie. De lokale overheid is de bewaker van het samenspel van de markten met de reguliere handel, als actief onderdeel van het lokale toeristische product. Dit is meer dan het beheren van het marktgebeuren, maar een actieve sturing van het marktaanbod als samenspel-element door bijvoorbeeld thematisering van de markten, inrichten speciale marktbus voor het omliggende, marktanimatie, spreiding van markten in tijd en ruimte, ….

De lokale overheid bewaakt de win-win effecten bij de organisatie van evenementen zoals grote sportwedstrijden, muziekfestivals, megatentoonstellingen, kermissen e.d. Ook hier neemt de overheid vanuit een toeristische bekommernis zijn taak als ‘regisseur’ waar, om maximale afstemming, betrokkenheid, informatie-uitwisseling, samenwerking te bekomen tussen alle actoren: de inrichters, de gemeente, de bevolking, de zelfstandigen. Een groot gedeelte van de bekommernissen zal bestaat uit het wegwerken van fricties en gevoeligheden. Dit kan enkel maar door de verschillende belangen-invalshoeken voortdurend rond de tafel te krijgen.

De gemeente bewaakt de multifunctionele mix in het toeristisch hart (beleving, winkelen, dienstverlenende functies, horeca, museaal aanbod, tentoonstellingsaanbod, animatie, rust,…). Instandhouden én zo mogelijk uitbreiden van de mix is daarbij het uitgangspunt.

Het is aan de gemeentelijke toeristische dienst om via samenvoeging van afzonderlijke toeristisch interessante bouwstenen tot arrangement en/of circuitvorming te komen en op die manier de productontwikkeling te bevorderen.

Samenwerken is voor UNIZO inzake toeristische productontwikkeling en kwaliteitszorg de boodschap. De verschillende actoren uit privé en overheid moeten dan ook door de gemeente op lokaal vlak op regelmatige basis met elkaar in contact gebracht worden. Dit kan de vorm aannemen van een lokale toeristische raad. De lokale overheid dient haar regisseursrol op te nemen bij het tot stand brengen, doen functioneren en optimaliseren van deze samenwerking.

De gemeente speelt actief in op de mogelijkheden van de ruimere toeristische omgeving. De toerist laat zich immers zelden aantrekken door een specifieke gemeente: hij bezoekt vooral een ruimere streek. Dat betekent dat de gemeentelijke overheid en de bevoegde ambtenaren actief de belangen van de eigen gemeente ter harte neemt in het bovenlokale beleid, en omgekeerd het lokale beleid mee laat inspireren door de mogelijkheden die gecreëerd worden door de bovenlokale sturing.

Toeristische promotie en communicatie is een werkgebied op zich, waarvoor in het beleidsplan voldoende concrete en specifieke aandacht moet bestaan. In de toeristische en andere externe communicatie van en over de gemeente : wordt het koopcentrum, het commercieel gebeuren mee opgenomen.

De gemeente zorgt er voor binnen haar toeristisch beleidsplan de beoogde doelgroepen (en hun benadering) zo concreet mogelijk te benoemen. Zo pleit UNIZO ondermeer om in productontwikkeling en promotie voldoende aandacht te hebben naar kinderen, senioren, gehandicapten.

UNIZO verwacht van de lokale overheid dat zij aandacht heeft voor haar communicatie via het internet. De gemeentelijke website moet op een professionele wijze oog hebben voor de toeristische communicatie, en hierbinnen de link leggen met het commerciële aanbod. UNIZO wenst hierover in dialoog te gaan met de beleidsverantwoordelijken van de gemeente.

UNIZO verwacht van de lokale overheid dat zij via het loket lokale economie een goede deskundige begeleiding biedt aan de ondernemers die actief zijn op het vlak van toerisme, of die binnen het toeristisch gebeuren als initiatiefnemer wensen te investeren. Deze ondersteuning kan bestaan uit indicaties over marktmogelijkheden, aanbieden van het eigen netwerk en de bestaande samenwerkingsverbanden, opnemen in promotiemogelijkheden, tot verstrekken van deskundige en volledige informatie over reglementeringen en steunmaatregelen (ook van hogere overheden).

Voor meer informatie: Nathalie Van Gelder, adviseur Toerisme